Bài 5: Các nước Đông Nam Á
Được coi như nơi khởi đầu của phong trào giải phóng dân tộc, từ sau năm 1945 Đông Nam Á trở thành khu vực của các quốc gia đã dành được độc lập tự do và đạt nhiều thành tựu to lớn đầy ấn tượng trong xây dựng đất nước và hợp tác phát triển. Sự ra đời và phát triển của tổ chức ASEAN là minh chứng tiêu biểu cho những thành tựu đó – hòa bình ổn định và hợp tác phát triển.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Tình hình Đông Nam Á trước và sau năm 1945
- Trước chiến tranh thế giới thứ 2
- Hầu hết các nước đều là thuộc địa hoặc phụ thuộc của thực dân phương Tây.
- Sau chiến tranh thế giới thứ 2
- Phong trào đấu tranh diễn ra sôi nổi đến giữa những năm 50 của thế kỉ XX: hầu hết các nước dành được độc lập.
- Thời kì “chiến tranh lạnh”: Tình hình Đông Nam Á trở nên căng thẳng do sự can thiệp của đế quốc Mĩ.
- Mĩ thành lập khối quân sự ASETO (1954) nhằm đẩy lùi ảnh hưởng của chủ nghĩa xã hội và phong trào giải phóng dân tộc.
- Mĩ tiến hành cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam kéo dài tới 20 năm.
II. Sự ra đời của tổ chức ASEAN:
- Nguyên nhân ra đời:
- Do yêu cầu hợp tác và phát triển về kinh tế, văn hóa, xã hội.
- Muốn hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc đối với khu vực.
- 8/8/1967 hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN0 ra đời tại Băng Cốc (Thái Lan)
- Mục tiêu:
- Phát triển kinh tế, văn hóa thông qua nỗ lực hợp tác chung trên tinh thần duy trì hòa bình và ổn định khu vực.
- Nguyên tắc:
- Tôn trọng chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, giải quyết việc tranh chấp bằng phương pháp hòa bình, hợp tác phát triển có hiệu quả.
- Quan hệ giữa ba nước Đông Dương với ASEAN:
- Từ sau hiệp định Bali, quan hệ 3 nước Đông Dương được cải thiện.
- Từ 1978 do vấn đề Cam – pu – chia quan hệ này trở nên đối đầu.
- Kết quả: Các nước thành viên đạt tốc độ phát triển nhanh chóng.
III. Từ “ASEAN 6” phát triển thành “ASEAN 10”.
- Năm 1967: có 5 nước
- 1984: Bru – nây gia nhập ->ASEAN 6
- Tháng 7/1995: Việt Nam
- Tháng 9/1997: Mi – an – ma, Lào
- Tháng 4/1999: Cam – pu – chia ->ASEAN 10
- Chuyển trọng tâm họat động sang hợp tác kinh tế đồng thời xây dựng khu vực Đông Nam Á hòa bình, ổn định, phát triển phồn thịnh.
- 1992: Thành lập khu vực mậu dịch tự do (AFTA) nhằm tạo điều kiện phát triển kinh tế khu vực.
- 1994: Thành lập diễn đàn khu vực (ARF) đem lại hòa bình ổn định khu vực.
=> Mở rộng hoạt động ra ngoài khu vực =>Một chương mới đã mở ra trong lịch sử khu vực Đông Nam Á.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC
Câu 1: Hãy nêu những nét nổi bật tình hình Đông Nam Á từ sau năm 1945?
Câu 2: Từ giữa những năm 50 của thế kỉ XX, các nước Đông Nam Á đã có sự phân hóa như thế nào trong đường lối đối ngoại?
Câu 3: Trình bày hoàn cảnh ra đời và mục tiêu hoạt động của tổ chức ASEAN?
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC
Câu 1: Vẽ lược đồ Đông Nam Á và điền tên thủ đô của từng nước trong khu vực này?
Câu 2: Tại sao có thể nói: “Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, một chương mới đã mở ra trong lịch sử khu vực Đông Nam Á”?
Xem thêm bài viết khác
- Tiến trình cách mạng tháng Tám đã diễn ra như thế nào?
- Công cuộc khôi phục nền kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh ở Liên Xô đã diễn ra và đạt được kết quả như thế nào?
- Giải bài 26: Bước phát triển mới của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1950-1953)
- Cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước ta chuyển sang thực hiện đường lối đổi mới trong hoàn cảnh đất nước và thế giới như thế nào?
- Tình hình nước ta sau cách mạng tháng Tám hiểm nghèo như thê nào?
- Sau hơn 10 năm đi lên chủ nghĩa xã hội (1976 1985), nhân dân ta đã đạt được những thành tựu chủ yếu nào và còn có những khó khăn, yếu kém gì?
- Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu từ những năm 70 đến đầu những năm 90 của thế kỉ XX
- Tại sao có thể nói: “Từ đầu những năm 90 của thế kỉ XX, một chương mới đã mở ra trong lịch sử khu vực Đông Nam Á”?
- Bài 1: Liên Xô và các nước Đông Âu từ năm 1945 đến giữa những năm 70 của thế kỉ XX
- Hậu phương miền Bắc đã chi viện như thế nào cho tiền tuyến miền Nam từ 1961 đến 1965?
- Việc thực hiện những nhiệm vụ cấp bách trước mắt và hoàn thành thống nhất đất nước về mặt nhà nước trong năm đầu sau kháng chiến chống Mĩ thắng lợi có ý nghĩa gì?
- Mĩ thực hiện âm mưu và thủ đoạn gì trong việc tiến hành xâm lược “Việt Nam hóa chiến tranh” 1969 – 1973?