Bài 10: Liên Xô xây sựng chủ nghĩa xã hội (1921 – 1941)
Để khôi phục đất nước sau chiến tranh, nhân dân Xô viết đã thực hiện thành công chính sách kinh tế mới và triển khai công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội. Trải qua hai kế hoạch 5 năm, Liên Xô đã đạt được những thành tựu to lớn về mọi mặt. Sau đây mời các bạn cùng đến với bài học “Liên Xô xây sựng chủ nghĩa xã hội (1921 – 1941)”.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Chính sách kinh tế mới và công cuộc khôi phục kinh tế (1921 – 1925)
1. Chính sách kinh tế mới.
- Hoàn cảnh:
- Nền kinh tế bị tàn phá nghiêm trọng
- Tình hình chính trị không ổn định, các thế lực phản cách mạng nổi dậy chống phá nhiều nơi.
- Tháng 3/1921, Đảng Bôn – sê – vích quyết định thực hiện chính sách kinh tế mới.
- Nội dung:
- Nông nghiệp: Ban hành thuế lương thực
- Công nghiệp: Nhà nước khôi phục công nghiệp nặng.
- Thương nghiệp, tiền tệ: Tư nhân được tự do buôn bán, đẩy mạnh mối quan hệ giữa nông thôn với thành thị…
=> Thực chất là chuyển nền kinh tế do nhà nước độc quyền sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần do nhà nước kiểm soát.
2. Sự thành lập Liên bang Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết.
- Cuối tháng 12/1922, Liên Bang CHXHCN Xô viết được thành lập ( gọi tắt là Liên Xô).
- Gồm 4 nước cộng hòa, đến năm 1940 có thêm 11 nước.
II. Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1925 - 1941)
1. Những kế hoạch 5 năm đầu tiên
- Hoàn cảnh:
- Liên Xô vẫn có một nước nông nghiệp lạc hậu.
- Bị các nước đế quốc bao vây, cô lập.
- Biện pháp:
- Ưu tiên phát tiển công nghiệp nặng.
- Có mục tiêu cụ thể cho từng kế hoạch dài hạn (1928 – 1932) và (1933 – 1937).
- Kết quả:
- Công nghiệp: 1937, sản lượng công nghiệp chiếm 77,4% tổng sản phẩm quốc dân.
- Nông nghiệp: Công cuộc tập thể hoá đã đưa 93% nông dân với trên 90% diện tích canh tác vào NN tập thể.
- Văn hoá giáo dục: Thanh toán nạn mù chữ, hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học cả nước, phổ cập giáo dục trung học cơ sở ở thành phố.
- Xã hội: Cơ cấu giai cấp thay đổi, các giai cấp bóc lột bị xoá bỏ, chỉ còn giai cấp công nhân, nông dân tập thể và tầng lớp trí thức XHCN.
- 1937, kế hoạch 5 năm lần thứ ba đang thực hiện thì bị gián đoạn bởi chiến tranh xâm lược của phát xít Đức.
2. Quan hệ ngoại giao của Liên Xô
- Từng bước thiết lập quan hệ ngoại giao với một số nước láng giềng ở châu Á và châu Âu.
- Từng bước phá vỡ chính sách bao vây, cô lập về kinh tế và ngoại giao của các nước đế quốc.
=> Vị thế Liên Xô ngày càng nâng cao trên trường quốc tế
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC
Câu 1: Chính sách kinh tế mới tác động đến nền kinh tế nước Nga như thế nào?
Câu 2: Việc thành lập Liên bang Xô viết có ý nghĩa như thế nào?
Câu 3: Qua bảng thống kê trong sách giáo khoa, hãy nêu nhận xét về thành tựu của Liên Xô trong lĩnh vực công nghiệp?
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC
Câu 1: Nêu những nội dung cơ bản của chính sách kinh tế mới?
Câu 2: Trình bày những biến đổi về mọi mặt của Liên Xô sau hai kế hoạch 5 năm đầu tiên?
=> Trắc nghiệm lịch sử 11 bài 10: Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 - 1941) (P2)
Xem thêm bài viết khác
- Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933 đã tác động đến nước Nhật như thế nào?
- Các nước phát xít trong giai đoạn 1931 – 1937 đã có những hoạt động xâm lược nào?
- Hãy nêu những nét lớn trong chính sách thống trị của thực dân Anh ở Ấn Độ?
- Chủ nghĩa thực dân đã xâm lược và thông trị châu Phi và Mỹ Latinh như thế nào?
- Qúa trình quân phiệt hóa ở Nhật Bản diễn ra như thế nào?
- Qua các nội dung hoạt động của Đại hội II và Đại hội VII, hãy nhận xét về vai trò của Quốc tế Cộng sản đối với phong trào cách mạng thế giới?
- Trong việc tiêu diệt chủ nghĩa phát xít, Liên Xô đã có vai trò như thế nào?
- Vì sao Nhật Bản đánh chiếm Trung Quốc?
- Khối đồng minh chống phát xít được hình thành như thế nào?
- Phong trào Mặt trận Nhân dân chống phát xít và nguy cơ chiến tranh diễn ra như thế nào?
- Nêu những nét nổi bật của cao trào cách mạng 1918 – 1923?
- Trình bày diễn biến chính các cuộc khởi nghĩa chống thực dân Pháp của nhân dân Cam – pu – chia?