Soạn văn bài: Tổng quan văn học Việt Nam
Nội dung bài Tổng quan văn học Việt Nam sẽ giới thiệu đến các bạn khái quát tiến trình phát triển của nền văn học nước ta. KhoaHoc xin tóm tắt ngắn gọn những kiến thức trọng tâm và hướng dẫn soạn bài chi tiết để các bạn cùng tham khảo.
A. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
1. Các bộ phận hợp thành của văn học Việt Nam
- Văn học dân gian:
- Là sáng tác tập thể và truyền miệng của nhân dân lao động.
- Thể loại: thần thoại, sử thi, truyền thuyết, cổ tích, ngụ ngôn, truyện cười, tục ngữ, câu đố, ca dao, vè, truyện thơ, chèo
- Đặc trưng: Tính truyền miệng, tính tập thể và sự gắn với các sinh hoạt trong đời sống cộng đồng.
- Văn học viết:
- Là sáng tác của trí thức, được ghi lại bằng chữ viết, mang đậm dấu ấn sáng tạo của cá nhân.
- Hệ thống chữ viết: chữ Hán, chữ Nôm, chữ quốc ngữ.
- Thể loại: từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX (truyện kí, tiểu thuyết chương hồi, thơ cổ phong, thơ Đường luật, văn biền ngẫu…). Từ đầu thế kỉ XX đến nay, loại hình tự sự có tiểu thuyết, truyện ngắn, kí; loại hình trữ tình có thơ trữ tình và trường ca; loại hình kịch có kịch nói, kịch thơ…
2. Hai thời đại lớn của văn học Việt Nam
- Văn học trung đại
- Tồn tại chủ yếu từ thế kỉ X đến thế kỉ XIX
- Văn tự: văn học viết bằng chữ Hán và chữ Nôm
- Hình thành và phát triển trong bối cảnh văn hoá và văn học vùng Đông Á, Đông Nam Á ; có quan hệ giao lưu với nhiều nền văn học khu vực, nhất là văn học Trung Quốc, Ấn Độ.
- Văn học hiện đại
- Văn tự: chữ quốc ngữ
- Thời gian: đầu thế kỉ XX và vận động, phát triển cho tới ngày nay
- Tồn tại trong bối cảnh giao lưu văn hoá, văn học ngày càng mở rộng, đã tiếp tiếp xúc và tiếp nhận tinh hoa của nhiều nền văn học thế giới để đổi mới.
3. Con người Việt Nam qua văn học
Văn học là nhân học.Văn học Việt Nam thể hiện tư tưởng, tình cảm, quan niệm chính trị, văn hoá, đạo đức, thẩm mĩ của con người Việt Nam trong nhiều mối quan hệ đa dạng :
- Quan hệ với thế giới tự nhiên
- Quan hệ quốc gia dân tộc
- Quan hệ xã hội và trong ý thức về bản thân.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1 (Trang 13 – SGK) Hãy vẽ sơ đồ các bộ phận và sự phát triển của văn học Việt Nam.
Câu 2 (Trang 13 – SGK) Trình bày quá trình phát triển của văn học viết Việt Nam.
Câu 3 (Trang 13 – SGK) Dùng hiểu biết của mình để làm sáng tỏ nhận định: Văn học Việt Nam thể hiện đời sống tâm tư, tình cảm, quan niệm về chính trị, đạo đức, thẩm mỹ của con người Việt Nam trong nhiều mối quan hệ đa dạng.
Phần tham khảo mở rộng
Câu 1: Trình bày những nội dung chính trong bài: " Tổng quan văn học Việt Nam". Bài học nằm trong chương trình ngữ văn 10 tập 1
Xem thêm bài viết khác
- Giá trị nội dung và nghệ thuật trong Nhàn
- Căn cứ vào hai truyện cười đã học, lập bảng và ghi nội dung trả lời theo mẫu
- Nội dung chính bài Miêu tả và biểu cảm trong bài văn tự sự
- Soạn văn bài: Chọn sự việc, chi tiết tiêu biểu trong bài văn tự sự
- Phân tích lỗi và chữa lại các câu dưới đây cho phù hợp với ngôn ngữ viết
- Cảm nhận của anh (chị) về vẻ đẹp của thiên nhiên và tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài thơ
- Tìm các bài ca dao hài hước phê phán thói lười nhác, lê la ăn quà, nghiện ngập rượu chè, tệ nạn tảo hôn, đa thê, phê pháp thầy bói thầy cúng, thầy phù thủy trong xã hội cũ
- Phân tích tính kịch trong đoạn “Cải vội xòe năm ngón tay … bằng hai mày’’
- Nhập vai Uy-lít-xơ, anh (chị) hãy kể lại cảnh nhận mặt ấy.
- Điền tiếp vào sau các câu mở đầu Thân em như… và Chiều chiều… để thành những bài ca dao trọn vẹn
- Văn học dân gian Việt Nam có những thể loại nào?Hãy định nghĩa ngắn gọn và nêu ví dụ theo từng thể loại
- Giá trị nội dung và nghệ thuật trong Cảnh ngày hè