Bài 23: Vùng Bắc Trung Bộ
Vùng Bắc Trung Bộ có tài nguyên khoáng sản, rừng biển, tài nguyên du lịch khá phong phú và đa dạng nhưng cũng có nhiều thiên tai, gây không ít khó khăn trong sản xuất và đời sống. Người dân có truyền thống cần cù lao động, dũng cảm.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Vị trí địa lí và giới hạn lãnh thổ
- Giới hạn lãnh thổ từ dãy Tam Điệp đến dãy Bạch Mã
- Lãnh thổ hẹp ngang
- Vị trí:
- Phía Bắc giáp vùng trung du và miền núi Bắc Bộ và vùng đồng bằng sông Hồng.
- Phía Nam giáp vùng duyên hải Nam Trung Bộ.
- Phía Đông giáp biển
- Phía Tây giáp công hòa dân chủ nhân dân Lào.
=>Ý nghĩa:
- Là cầu nối giữa miền Bắc và miền Nam
- Là cửa ngõ của các nước láng giềng hướng ra Biển đông và ngược lại.
- Là cửa ngõ hành lang Đông Tây của tiểu vùng sông Mê Công.
II. Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên
* Điều kiện tự nhiên
- Địa hình: Từ Tây sang Đông, các tỉnh đều có núi, gò đồi, đồng bằng, biển và hải đảo.
- Khí hậu: Nhiệt đới ẩm gió mùa.
- Dãy Trường Sơn Bắc có ảnh hưởng sâu sắc tới khí hậu của vùng.
- Sườn đón gió mùa Đông Bắc gây mưa lớn, đón bão
- Sườn đón gió Tây Nam chịu ảnh hưởng của hiệu ứng Phơn nên nhiệt độ cao, khô nóng kéo dài.
* Tài nguyên thiên nhiên
- Tài nguyên rừng, khoáng sản tập trung phía Bắc dãy Hoành Sơn, tài nguyên du lịch phát triển phía Nam dãy Hoành Sơn.
- Thuận lợi: lực lượng lao động dồi dào, có truyền thống lao động, cần cù, giàu nghị lực và kinh nghiệm trong đấu tranh với thiên nhiên.
- Khó khăn: mức sống chưa cao, cơ sở vật chất kĩ thuật còn hạn chế.
III. Đặc điểm dân cư, xã hội
- Đặc điểm:
- Là địa bàn cư trú của 25 dân tộc. Phân bố dân cư và hoạt động kinh tế có sự khác biệt từ đông sang tây.
- Mật độ dân số thấp, tỉ lệ dân thành thị thấp, tỉ lệ hộ nghèo cao hơn cả nước.
- Thuận lợi: lực lượng lao động dồi dào, có truyền thống lao động, cần cù, giàu nghị lực và kinh nghiệm trong đấu tranh với thiên nhiên.
- Khó khăn: mức sống chưa cao, cơ sở vật chất kĩ thuật còn hạn chế.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học
Trang 81 sgk Địa lí 9
Quan sát hình 23.1, hãy xác định giới hạn lãnh thổ và nêu ý nghĩa vị trí địa lí của vùng.
Trang 81 sgk Địa lí 9
Dựa vào hình 23.1 và hình 23.2 hãy so sánh tiềm năng tài nguyên rừng và khoáng sản phía bắc và phía nam dãy Hoành Sơn.
Trang 81 sgk Địa lí 9
Bằng kiến thức đã học, hãy nêu các loại thiên tai thường xuyên xảy ra ở Bắc Trung Bộ?
Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học
Câu 1: Trang 85 sgk Địa lí 9
Điều kiện tự nhiên ở Bắc Trung Bộ có những thuận lợi và khó khăn gì đối vói sự phát triển kinh tế – xã hội.
Câu 2: Trang 85 sgk Địa lí 9
Phân bố dân cư ở Bắc Trung Bộ có những đặc điểm gì?
Câu 3: Trang 85 sgk Địa lí 9
Sưu tầm tư liệu (bài viết, ảnh) và viết tóm tắt, giới thiệu về vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng hoặc thành phố Huế.
Câu hỏi: So sánh và giải thích sự khác nhau về sản lượng khai thác và nuôi trồng của hai vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ ở nước ta?
Câu hỏi: Cho biết trong mùa gió Đông Bắc ở nước ta, thời tiết và khí hậu ở Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ có giống nhau không? Vì sao?
Câu hỏi: Nêu đặc điểm của dãy Trường Sơn Bắc. Phân tích những ảnh hưởng của dãy Trường Sơn Bắc đến khí hậu và sông ngòi của Bắc Trung Bộ?
Xem thêm bài viết khác
- Nêu ý nghĩa của việc phát triển thủy điện ở Tây Nguyên?
- Quan sát hình 15.1, hây cho biết hoạt động nội thương tập trung nhiều nhất ở những vùng nào của nước ta?
- Hãy nhận xét biểu đồ và kể tên các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta mà em biết?
- Bài 26: Vùng duyên hải Nam Trung Bộ (tiếp)
- Quan sát hình 23.1, hãy xác định giới hạn lãnh thổ và nêu ý nghĩa vị trí địa lí của vùng.
- Dựa vào hình 2.1 hãy cho biết số dân và tình hình gia tăng dân số của nước ta?
- Điều kiện tự nhiên ở Bắc Trung Bộ có những thuận lợi và khó khăn gì đối vói sự phát triển kinh tế – xã hội.
- Hãy xác định trên lược đồ Việt Nam một số trung tâm du lịch nổi tiếng.
- Tổng hợp câu hỏi ôn tập và câu trả lời bài 38, 39: Phát triển tổng hợp kinh tế và bảo vệ tài nguyên, môi trường biển - đảo
- Nêu những đặc điểm chủ yếu về dân cư, xã hội ở Đồng bằng sông Cửu Long. Tại sao phải đặt vấn đề phát triển kinh tế đi đôi với nâng cao mặt bằng dân trí và phát triển đô thị ở đồng bằng này?
- Hãy sắp xếp các nhân tố tự nhiên và kinh tế xã hội ( được nêu trong bài ) tương ứng với các yếu tố đầu vào và đầu ra ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố công nghiệp?
- Bài 36: Vùng đồng bằng sông Cửu Long (Tiếp)