Bài 5: Vũ trụ. Hệ mặt trời và trái đất. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của trái đất Địa lí 10 trang 18
Vũ trụ là khoảng không gian vô tận chứa nhiều thiên hà. Mỗi thiên hà là một tập hợp của rất nhiều thiên thể. Để tìm hiểu sâu hơn về các thiên thể trong hệ vũ trụ mời các bạn cùng đến với bài học dưới đây của KhoaHoc.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Khái quát về vũ trụ. Hệ mặt trời. Trái đất trong hệ mặt trời
1. Vũ trụ
- Vũ trụ là khoảng không gian vô tận chưa các thiên hà.
- Thiên hà : Là một tập hợp các thiên thể, khí, bụi và bức xạ điện từ. Thiên hà chứa Mặt Trời và các hành tinh của nó được gọi là Dải Ngân Hà.
2. Hệ mặt trời
Hệ Mặt Trời là một tập hợp các thiên thể nằm trong Dải Ngân Hà gồm:
- Mặt Trời là định tinh (trung tâm)
- Tám hành tinh: (Thuỷ, Kim, Trái đất, Hoả, Mộc, Thổ, Thiên, Hải)
- Tiểu hành tinh, vệ tinh, sao chổi, bụi khí...
3. Trái đất trong hệ mặt trời
- Trái Đất nằm ở vị trí thứ 3 theo thứ tự xa dần của Mặt Trời.
- Trái Đất vừa tự quay, vừa chuyển động tịnh tiến xung quanh Mặt Trời, tạo ra nhiều hệ quả địa lí quan trọng.
II. Hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất.
1. Sự luân phiên ngày, đêm
- Do Trái Đất có hình cầu và tự quay quanh trục nên có hiện tượng luân phiên ngày đêm: nơi nhận tia nắng là ban ngày, nơi khuất trong tối là ban đêm.
2. Giờ trên Trái đất và đường chuyển ngày quốc tế.
- Bề mặt Trái đất chia làm 24 múi gờ, mỗi giờ rộng 15 kinh độ
- Giờ của các múi giờ bên phải sớm hơn giờ ở các múi giờ bên trái mũi giờ số 0.
- Múi giờ số 0 được lấy làm khu vực giờ gốc, giờ tính theo giờ của khu vực giờ gốc là giờ GMT.
- Việt Nam nằm trong múi giờ số 7
- Kinh tuyến 180 độ là kinh tuyến đổi ngày quốc tế.
3. Sự lệch hướng chuyển động của Trái đất
- Nguyên nhân: Do ảnh hưởng của lực Criôlít.
- Bán cấu Bắc: Lệch hướng bên phải so với nơi xuất phát.
- Bán cầu Nam: Lệch hướng bên trái so với nơi xuất phát.
- Lực Criôlít khối khí, dòng biển, đường đạn.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Quan sát hình 5.2 , nhận xét hình dạng quỹ đạo và hướng chuyển động của các hành tinh?
Câu 2: Vũ trụ là gì? Hệ mặt trời là gì? Em có những hiểu biết gì về Trái đất trong Hệ Mặt Trời?
Câu 3: Hãy trình bày các hệ quả chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất?
Câu 4: Căn cứ vào biểu đồ các mũi giờ, hãy tính giờ và ngày ở Việt Nam, biết rằng ở thời điểm đó, giờ GMT đang là 24 giờ ngày 31- 12?
Xem thêm bài viết khác
- Ở lưu vực của sông, rừng phòng hộ thường được trồng ở đâu? Vì sao trồng ở đó?
- Em hãy nêu vai trò và đặc điểm của ngành chăn nuôi?
- Quan sát hình 7.1 mô tả cấu trúc của Trái Đất?
- Bài 28: Địa lí ngành trồng trọt
- Đáp án câu 3 bài 3: Sử dụng bản đồ trong học tập và đời sống (Trang 15 16 SGK)
- Em hãy nhận xét sự thay đổi trong cơ cấu sử dụng năng lượng trên thế giới thời kì 1940-2000. Giải thích.
- Nêu vai trò của ngành chăn nuôi đối với nền kinh tế và đời sống xã hội ở nước ta?
- Bài 35: Vai trò, nhân tố ảnh hưởng và đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ
- Bài 22: Dân số và sự gia tăng dân số
- Dựa vào sơ đồ trên em hãy nêu các nguồn lực phát triển kinh tế?
- Dựa vào hình 37.2, hãy nhận xét về phân bố ngành vận tải ô tô trên thế giới?
- Qúa trình bóc mòn là gì ? Kể tên một số dạng địa hình do quá trình bóc mòn tạo thành?