Bài 7: Cấu trúc của Trái Đất. Thạch quyển. Thuyết kiến tạo mảng Địa lí 10 trang 25
Con người sinh sống trên bề mặt trái đất từ lâu đời đến nay. Thế nhưng mấy ai biết được cấu tạo bên trong của Trái đất gồm những gì? Để tìm hiểu về vấn đề đó, KhoaHoc mời các bạn cùng đến với bài học “Cấu trúc của trái đất. Thạch quyển. Thuyết kiến tạo mảng”.
A. Kiến thức trọng tâm
I. Cấu trúc của Trái Đất.
- Trái đất có cấu tạo không đồng nhất
- Gồm có 3 lớp: Lớp vỏ Trái đất, lớp Manti và lớp nhân Trái Đất.
1. Lớp vỏ trái đất
- Vị trí: Nằm ngoài cùng
- Độ dày 5 – 70 km
- Ở trạng thái rắn
- Cấu tạo thường có 3 phần: Tầng trầm tích, tầng granit và tầng bazan.
- Vỏ trái đất có 2 kiểu: vỏ lục địa và vỏ đại dương.
=> Nơi cư trú và diễn ra các hoạt động của loài người.
2. Lớp Manti
- Vị trí: nằm ở giữa (từ lớp Vỏ đến 2900 km)
- Đặc điểm: Chiếm 80% thể tích, 68,5% khối lượng Trái Đất. Rất đậm đặc, quánh dẻo
3. Nhân Trái Đất
- Vị trí: nằm ở trong cùng (từ 2900 km đến 6370 km)
- Độ dày: Khoảng 3470 km
- Đặc điểm: Vật chất ở trạng thái lỏng. Vật chất ở trạng thái rắn, thành phần hóa học chủ yếu là Ni, Fe.
II. Thuyết kiến tạo mảng
1. Nội dung thuyết kiến tạo mảng
- Thuyết kiến tạo mảng : Vỏ Trái Đất trong quá trình hình thành của nó đã bị biến dạng do các đứt gãy và tách ra thành một số đơn vị kiến tạo, mỗi đơn vị là một mảng cứng, gọi là các mảng kiến tạo.
- Theo thuyết này, thạch quyển được cấu tạo bởi một số mảng nằm kề nhau. Các mảng này nhẹ, nổi trên lớp vật chất quánh dẻo thuộc tầng trên cùng của bao Manti và di chuyển một cách chậm chạp.
- Thạch quyển được cấu tạo bởi 7 mảng lớn (mảng Thái Bình Dương, mảng Ô-xtrây-li-a – Ấn Độ, mảng Âu – Á, mảng Phi, mảng Bắc Mĩ, mảng Nam Mĩ, mảng Nam Cực) và một số mảng nhỏ. Mỗi mảng thường gồm cả phần lục địa và phần đáy đại dương, nhưng có mảng chỉ có phần đại dương như mảng Thái Bình Dương.
- Trong khi di chuyển, các mảng có thể xô vào nhau hoặc tách xa nhau. Hoạt động chuyển dịch của một số mảng lớn của vỏ Trái Đất là nguyên nhân sinh ra các hiện tượng kiến tạo, động đất, núi lửa …
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Quan sát hình 7.1 mô tả cấu trúc của Trái Đất?
Câu 2: Quan sát hình 7.2 cho biết sự khác nhau giữa vỏ lục địa và vỏ đại dương?
Câu 3: Quan sát hình 7.1 cho biết lớp Manti được chia thành mấy tầng? Giới hạn của mỗi tầng?
Câu 4: Dựa vào hình 7.3, cho biết 7 mảng kiến tạo lớn là những mảng nào?
Câu 5: Quan sát hình 7.4, cho biết hai cách tiếp xúc của các mảng kiến tạo và kết quả của mỗi cách tiếp xúc?
Câu 6: Dựa vào hình 7.1 và nội dung trong SGK, lập bảng so sánh các lớp cấu tạo của Trái Đất (vị trí, độ dày, đặc điểm)?
Câu 7: Trình bày những nội dung chính của thuyết kiến tạo mảng?
Xem thêm bài viết khác
- Trình bày tình hình phát triển của các ngành dịch vụ trên thế giới?
- Hãy chứng minh vai trò chủ đạo của công nghiệp trong nền kinh tế quốc dân
- Nêu khái niệm về lớp vỏ địa lí (lớp vỏ cảnh quan). Phân biệt lớp vỏ Trái Đất với lớp vỏ địa lí (về chiều dày, thành phần vật chất…).
- Tại sao châu Âu và Đông Bắc Hoa Kì mạng lưới đường sắt có mật độ cao?
- Dựa vào bảng số liệu: Các nước dẫn đầu về du lịch trên thế giới năm 2004
- Tác động của con người trong hoạt động sản xuất nông, làm nghiệp có thể làm biến đổi tính chất đất không? Hãy cho ví dụ chứng minh.
- Dựa vào hình 19.11 và kiến thức đã học, em hãy cho biết sườn Tây dãy Cap – ca từ chân núi lên đỉnh có những vành đai thực vật và đất nào?
- Sản phẩm của ngành giao thông vận tải là gì?
- Đáp án câu 2 bài 6: Hệ quả chuyển động xung quanh mặt trời của Trái đất (Trang 22- 24 SGK)
- Dựa vào hình 7.1 và nội dung trong SGK, lập bảng so sánh các lớp cấu tạo của Trái Đất (vị trí, độ dày, đặc điểm)?
- Thực hành bài 4: Xác định một số phương pháp biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ Địa lí 10 trang 17
- Trình bày những nội dung chính của thuyết kiến tạo mảng?