Bài 3: Tỉ lệ bản đồ
Các vùng đất thể hiện trên bản đồ đều nhỏ hơn kích thước thực của chúng. Đề làm được điều này,người vẽ biểu đồ đã phải tìm cách thu nhỏ nó lại. vậy thu nhỏ như thế nào cho đúng, mời các bạn cùng đến với bài tỉ lệ bản đồ ngay dưới đây.
A. Kiến thức trọng tâm
1. Ý nghĩa tỉ lệ bản đồ
a, Bản đồ là gì?
- Bản đồ là hình vẽ tương đối chính xác về một vùng đất hay toàn bộ trái đất trên một mặt phẳng.
b, Tỉ lệ bản đồ là gì?
- Tỉ lệ bản đồ cho ta biết khoảng cách trên bản đồ đã thu nhỏ bao nhiêu lần so với kích thước thực của chúng trên thực tế.
c, Các dạng biểu hiện của tỉ lệ bản đồ :
- Tỉ lệ số: là một phân số luôn có tử là 1. Mẫu số càng lớn thì tỉ lệ càng nhỏ và ngược lại.
- Tỉ lệ thước: Là tỉ lệ được vẽ dưới dạng thước đo tính sẵn, mỗi đoạn đều ghi số đo độ dài tương ứng trên thực địa.
Ví dụ : mỗi đoạn 1cm trên thước bằng 1km hoặc 10km trên thực địa.
– Bản đồ có tỉ lệ càng lớn thì số lượng các đối tượng địa lí đưa lên bản đồ càng nhiều.
– Tiêu chuẩn phân loại :
+ Lớn : tỉ lệ trên : 1 : 200.000
+ Trung bình : từ : 1: 200.000 đến 1:1000.000
+ Nhỏ : dưới : 1:1000.000
d, Ý nghĩa:
- Tỉ lệ bản đồ cho biết bản đồ đó được thu nhỏ bao nhiêu so với thực địa.
- Tỉ lệ bản đồ càng lớn thì mức độ chi tiết của bản đồ càng cao.
2. Đo tính các khoảng cách thực địa dựa vào tỉ lệ thước hoặc tỉ lệ số trên bản đồ
Cách tính khoảng cách trên thực địa dựa vào tỉ lệ số và tỉ lệ thước:
- Đánh dấu khoảng cách hai điểm.
- Đo khoảng cách hai điểm
- Dựa vào tỉ lệ số, tính 1cm trên thước bằng ……cm ngoài thực tế. Sau đó đổi ra đơn vị mét (m), hoặc kilômet (km).
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Hướng dẫn trả lời câu hỏi giữa bài học
Trang 12 - sgk Địa lí 6
Khoảng cách 1cm trên bản đồ có tỉ lệ 1: 2.000.000 bằng bao nhiêu Km trên thực địa?
Trang 12 - sgk Địa lí 6
Quan sát bản đồ trong các hình 8 và 9 cho biết:
- Một cm trên bản đồ ứng với bao nhiêu mét trên thực địa?
- Bản đồ nào trong hai bản đồ có tỉ lệ lớn hơn? Bản đồ nào thể hiện các đối tượng địa lí chi tiết hơn?
Hướng dẫn giải các bài tập cuối bài học
Câu 1: Trang 14 - sgk Địa lí 6
Tỉ lệ bản đồ cho chúng ta biết điều gì?
Câu 2: Trang 14 - sgk Địa lí 6
Dựa vào số ghi tỉ lệ của các bản đồ sau đây: 1: 2.000.000 và 1: 6.000.000 cho biết 5cm trên bản đồ ứng với bao nhiêu Km trên thực địa?
Câu 3: Trang 14 - sgk Địa lí 6
Khoảng cách từ Hà Nội đến Hải Phòng là 105 km. Trên một bản đồ Việt Nam, khoảng cách giữa hai thành phố đó đo được 15 cm. Vậy bản đồ đó có tỉ lệ bao nhiêu?
Xem thêm bài viết khác
- Dựa vào kiến thức đã học, hãy cho biết vai trò của lớp vỏ khí đối với đời sống trên Trái Đất.
- Người ta thường biểu hiện các đối tượng địa lí trên bản đồ bằng các loại kí hiệu nào? Địa lí 6 trang 19
- Quan sát bản đồ trong các hình 8 và 9 cho biết: Một cm trên bản đồ ứng với bao nhiêu mét trên thực địa...? Địa lí 6 trang 12
- Bài 14: Địa hình bề mặt trái đất (tiếp theo)
- Dựa vào hình 24 (trang 28 SGK Địa lý 6) cho biết vì sao đường biểu hiện trục Trái Đất (BN) và đường phân chia sáng tối (ST) không trùng nhau? Địa lí 6 trang 28
- Quan sát hình 14, hãy kể tên một số đối tượng địa lí được biểu hiện bằng các loại kí hiệu: Điểm, đường và diện tích? Địa lí 6 trang 18
- Nêu đặc điểm của khí hậu ôn đới. Gió thổi trong đới này chủ yếu là gió gì?
- Quan sát hình 38, hãy mô tả lại những gì em thấy ở trong hang động?
- Dựa vào kiến thức đã học, giải thích: Vì sao Tín phong lại thổi từ khoảng vĩ độ 30° Bắc và Nam về Xích đạo?
- Bài 20: Hơi nước trong không khí. Mưa
- Trên quả Địa cầu, hãy tìm các điểm có toạ độ địa lí sau: 80°Đ và 30°N; 120°Đ và 10°N? Địa lí 6 trang 17
- Khi quan sát các đường đồng mức, biểu hiện độ dốc của hai sườn núi ở hình 16, tại sao người ta lại biết sườn nào dốc hơn? Địa lí 6 trang 19