(1) Nghĩa của từ là gì? (2)Hoàn thành những thông tin trong bảng sau vào vở:
c. Nghĩa của từ
(1) Nghĩa của từ là gì?
(2)Hoàn thành những thông tin trong bảng sau vào vở:
Hiện tượng | Khái niệm | Ví dụ |
Từ nhiều nghĩa | ||
Từ đồng âm | ||
Từ đồng nghĩa | ||
Từ trái nghĩa | ||
Trường từ vựng |
(3)Thế nào là nghĩa gốc và nghĩa chuyển? Từ “ đầu” trong câu thơ nào sau đây được dùng theo nghĩa gốc, từ nào được dùng theo nghĩa chuyển?
Súng bên súng đầu sát bên đầu
Đầu súng trăng treo
(4) Từ đồng âm và từ nhiều nghĩa có gì khác nhau? Nêu ví dụ minh họa
(5) Bằng hiểu biết về hiện tượng từ đồng âm, em hãy chỉ ra giá trị của câu thơ sau:
Nhớ nước đau lòng con quốc quốc
Thương nhà mỏi miệng cái gia gia
(6) Cặp từ nào sau đây là từ trái nghĩa
Xanh- trong, sáng-trưa, mưa-nắng, vui-buồn, tóc-tai, quần- áo, tài-sắc
Bài làm:
(1) Nghĩa của từ là nội dung (sự vật, tính chất, hoạt động, quan hệ,…) mà từ biểu thị.
(2)
Hiện tượng | Khái niệm | Ví dụ |
Từ nhiều nghĩa | Từ "chân" Bộ phận dưới cùng của cơ thể người, động vật; dùng để đi, đứng (đau chân, gãy chân...) Bộ phận dưới cùng của một số đồ vật, có tác dụng đỡ các bộ phận khác (chân bàn, chân ghế, chân đèn...) Bộ phận dưới cùng của một số sự vật, tiếp giáp và bám chặt vào mặt nền (chân tường, chân răng...) | |
Từ đồng âm | là những từ giống nhau về âm thanh nhưng nghĩa khác xa nhau, không liên quan gì đến nhau. | Con ngựa đang đứng bỗng lồng lên.( hăng lên chạy càn, nhảy càn) - Mua được con chim, bạn tôi nhốt ngay vào lồng.( đồ đan bằng tre bằng nứa thường dùng để nhốt chim hay gà.) |
Từ đồng nghĩa | là từ có nghĩa tương tự nhau (trong một số trường hợp có thể thay thế cho nhau). | Tô- bát, Cây viết – cây bút, Ghe – thuyền, Ngái – xa, Mô – đâu, Rứa – thế |
Từ trái nghĩa | là từ có nghĩa trái ngược nhau. | xấu - đẹp, xa - gần, voi - chuột, rộng - hẹp |
Trường từ vựng | là tập hợp các từ có ít nhất một nét nghĩa chung. | Máu, chém giết: trường nghĩa về sự chết chóc. |
(3) Khái niệm:
- Nghĩa gốc là nghĩa ban đầu , làm cơ sở để hình thành các nghĩa khác
- Nghĩa chuyển là nghĩa được hình thành trên cơ sở của nghĩa gốc
Súng bên súng đầu sát bên đầu=>nghĩa gốc
Đầu súng trăng treo => nghĩa chuyển
(4)
Khác nhau | |
Từ đồng âm | Từ nhiều nghĩa |
Từ đồng âm: Những từ khác nhau nhưng có cách phát âm giống nhau và có nghĩa hoàn toàn khác nhau. | Từ nhiều nghĩa: Một từ có thể mang nhiều nét nghĩa khác nhau trong những ngữ cảnh khác nhau. Trong đó có 1 nghĩa gốc và nhiều nghĩa chuyển. Những nét nghĩa này không hoàn toàn khác nhau. |
VD:Từ: “bàn”: | VD Từ “chân”: Nghĩa 2:là bộ phận của con người,dùng để đứng vững hoặc để di chuyển . (VD:bàn chân của em. ) |
(5) Sử dụng từ đồng nghĩa:
- quốc : tổ quốc
- gia : gia đình
=>Giá trị biểu đạt: nhấn mạnh nỗi nhớ về một quá khứ vàng son của đất nước đi qua của tác giả
(6) Cặp từ nào sau đây là từ trái nghĩa: vui-buồn, mưa nắng
Xem thêm bài viết khác
- Khung cảnh mùa xuân được miêu tả qua những chi tiết nào?
- Trong đoạn văn trên, yếu tố nghị luận thể hiện ở những câu văn nào?
- Vì sao nói các từ: ngân hàng, sốt, vua là những từ có nghĩa chuyển. Cho ví dụ để chứng minh điều đó.
- Việc sử dụng từ ngữ địa phương trong đoạn trích có tác dụng gì?
- Trong đoạn trích kể về Thúy Kiều báo ân báo oán ( trích Truyện Kiều) tác giả kể lại cuộc đối thoại giữa Kiều và hoạn thư như sau:
- Vẽ sơ đồ thể hiện những giá trị nổi bật về nội dung và nghệ thuật của Truyện Kiều.
- Hai câu 5,6 của bài thơ sử dụng biện pháp nghệ thuật gì? Biện pháp nghệ thuật ấy tạo được hiệu quả diễn đạt như thế nào?
- Em hiểu thế nào là “phong cách”? Hãy trình bày ngắn gọn những cảm nhận của em về “phong cách Hồ Chí Minh”.
- Tiếng Việt dùng những từ nào để chỉ các khái niệm dưới đây? Chỉ ra nguồn gốc của các từ này.
- Theo em, hình ảnh vầng trăng trong bài thơ có ý nghĩa gì? Qua sự chuyển biến tâm tư, nhận thức của nhân vật trữ tình, tác phẩm gợi cho em bài học gì?
- Điểm tựa là một thuật ngữ trong lĩnh vực Vật lý có nghĩa là điểm cố định của một đòn bẩy,...
- Nguyên nhân dẫn đến nỗi oan khuất của Vũ Nương là gì? Theo em, nguyên nhân nào là quan trọng nhất? Vì sao? Nguyên nhân dẫn đến nỗi oan khuất của Vũ Nương là gì