Bài 10: Thời kì hình thành và phát triển của chế độ phong kiến ở Tây Âu (Từ thế kỉ V đến thế kỉ XIV)
Từ thế kỉ V, trên lãnh thổ của đế quốc Rô – ma rộng lớn trước kia, dần hình thành các quốc gia của người giéc – man, quan hệ sản xuất phong kiến cũng dần dần được thiết lập và củng cố…Sau đây, KhoaHoc mời bạn đến với bài học “Thời kì hình thành và phát triển củ chế độ phong kiến ở Tây Âu (Từ thế kỉ V đến thế kỉ XIV)”.
A. Kiến thức trọng tâm
1. Sự hình thành các vương quốc phong kiến ở Tây Âu
- Thế kỉ III, đế quốc Rô-ma lâm vào tình trạng suy thoái, xã hội rối ren.
- Đến cuối thế kỉ thứ V, đế quốc Rô-ma bị người Giéc-man xâm chiếm. Năm 476, chế độ chiếm nô kết thúc, thời đại phong kiến hình thành ở châu Âu.
* Những việc làm của người Giéc- man:
- Thủ tiêu bộ máy nhà nước cũ, thành lập nhiều vương quốc mới.
- Chiếm ruộng đất của chủ nô Rô-ma cũ rồi chia cho nhau.
- Thủ lĩnh của họ tự xưng vua và phong tước vị.
- Từ bỏ tôn giáo nguyên thủy, tiếp thu ki tô giáo.
* Các giai cấp mới hình thành:
- Nông nô
- Lãnh chúa phong kiến
=> Quan hệ sản xuất phong kiến ở châu Âu hình thành
2. Xã hội phong kiến Tây Âu
- Giữa thế kỉ IX, lãnh địa phong kiến hình thành. Đây là đơn vị chính trị và kinh tế trong thời kì phong kiến phân quyền ở Tây Âu.
- Lãnh địa là khu đất rộng lớn gồm đất của lãnh chúa và đất khẩu phần.
- Đất lãnh chúa có lâu đài, nhà thờ….có hào sâu, tường bao quanh
- Đất khẩu phần giao cho nông nô cày cấy.
- Đặc điểm của lãnh địa:
- Lãnh địa là đơn vị kinh tế riêng biệt và đóng kín, tự cấp, tự túc.
- Lãnh địa là một đơn vị chính trị độc lập có quân đội, tòa án, pháp luật riêng, chế độ thuế khóa riêng, tiền tệ riêng…
- Quan hệ trong lãnh địa:
- Cuộc sống của nông nô: là người sản xuất chính trong lãnh địa. Họ bị gắn chặt và lệ thuộc vào lãnh chúa.
- Đời sống của lãnh chúa: sống nhàn rỗi, xa hoa, sung sướng bằng bóc lột nặng nề và đối xử hết sức tàn nhẫn với nông nô.
=> Nông nô >< Lãnh chúa =>khởi nghĩa của nông nô
3. Sự xuất hiện các thành thị trung đại
- Nguyên nhân xuất hiện các thành thị:
- Thế kỷ XI, sản xuất phát triển và xuất hiện những tiền đề của nền kinh tế hàng hóa.
- Thủ công nghiệp diễn ra quá trình chuyên môn hóa
- Một số thợ thủ công thoát khỏi lãnh địa, đến nơi thuận lợi: ngã ba đường, bến sông… để lập các xưởng sản xuất và buôn bán hàng hóa
=> Thành thị xuất hiện
- Hoạt động của thành thị:
- Cư dân chủ yếu là thợ thủ công và thương nhân
- Lập nên các phường hội và thương hội để giữ độc quyền kinh tế, chống lại sự áp bức của lãnh chúa.
- Vai trò của thành thị:
- Phá vỡ kinh tế tự túc, tự cấp, tạo điều kiện cho kinh tế hàng hóa giản đơn phát triển.
- Góp phần xóa bỏ chế độ phong kiến phân quyền, thống nhất quốc gia dân tộc.
- Mang lại không khí tự do, mở ra tri thức, tạo điều kiện cho sự ra đời các trường đại học.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI GIỮA BÀI HỌC
Câu 1: Hãy miêu tả lãnh địa phong kiến và cuộc sống của lãnh chúa trong lãnh địa?
Câu 2: Thành thị trung đại đã được hình thành như thế nào ? Cư dân sống ở đó làm những nghề gì ?
HƯỚNG DẪN TRẢ LỜI CÂU HỎI CUỐI BÀI HỌC
Câu 1: Các tầng lớp lãnh chúa và nông nô đã được hình thành như thế nào?
Câu 2: Thế nào là lãnh địa phong kiến? Đời sống kinh tế và chính trị trong các lãnh địa đó như thế nào?
Câu 3: Trình bày nguồn gốc và vai trò của các thành thị trung đại châu Âu?
Câu hỏi tham khảo: Nô lệ và nông dân bị người Giec man biến thành gì? Họ có gì khác với nô lệ? Vì sao họ quan tâm tới sản xuất?
Xem thêm bài viết khác
- Em có nhận xét gì về các cuộc đấu tranh của nhân dân ta trong thời Bắc thuộc?
- Trình bày sự thành lập và hoạt động của Quốc tế thứ nhất những năm 60 – 70 của thế kỉ XIX?
- Em nghĩ thế nào về cuộc sống của nhân dân ta dưới thời Nguyễn? So sánh với thế kỉ XVIII?
- Hãy nêu các ngành kinh tế chính ở khu vực này?
- Bài 7: Sự phát triển lịch sử và nền văn hóa đa dạng của Ấn Độ
- Tại sao yêu nước gắn liền với thương dân?
- Ảnh hưởng của chính sách áp bức dân tộc của triều Thanh đối với sự phát triển của lịch sử Trung Quốc như thế nào?
- Cách mạng tư sản Pháp 1789 bùng nổ trong bối cảnh nào?
- Nô lệ và nông dân bị người Giec man biến thành gì? Họ có gì khác với nô lệ? Vì sao họ quan tâm tới sản xuất?
- Sự ra đời của các làng nghề thủ công có ý nghĩa đối với sự phát triển của thủ công nghiệp.
- Hãy nêu những nét tiêu biểu của văn hóa Cam – pu- chia và văn hóa Lào?
- Hãy nêu ý nghĩa lịch sử của Cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII?