Đọc các đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu ở dưới:
3. Tập làm thơ tám chữ.
a.Đọc các đoạn thơ sau và thực hiện yêu cầu ở dưới:
(1)
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
…
-Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?
(2)
Xin đừng gọi bàng ngôn từ hoa mĩ.
…
Đi suốt đời kí ước vẫn mang theo
(3)
Yêu biết mấy những dòng sông bát ngát
.....
Dám vươn mình cai quản lại thiên nhiê
- Tìm những từ ngữ có khả năng gieo vần ở mỗi đoạn. Vận dụng kiến thức về vần chân, vần lưng, vần liền, vần gián cách để nhận xét về cách gieo vần của từng đoạn:
- Chỉ ra cách ngắt nhịp ở mỗi đoạn thơ
- Trình bày những hiểu biết của em về đoạn thơ tám chữ
Bài làm:
Cách gieo vần:
- Đoạn thơ trong bài Nhớ rừng của Thế Lữ gieo vần chân, liên tiếp: tan - ngàn, mới - gội, bừng - rừng, gắt - mật.
- Đoạn thơ trong bài Tổ quốc-Nguyễn Huy Hoàng vần chân, gián cách: mĩ-lẻ, nguyên tên, bỏng-hạn, hè-đê, ngát- tuổi, diều-theo
- Đoạn thơ trong bài Mùa thu mới của Tố Hữu gieo vần chân, gián cách: ngát - hát, non - son, dứng - dựng, tiên - nhiên.
Cách ngắt nhịp: Cách ngắt nhịp đa dạng, linh hoạt.
(1) Nào đâu / những đêm vàng hên hờ suối (2/6)
Ta say mồi /đứng uống ánh trăng tan? (3/5)
Đâu những ngày / mưa chuyển bốn phương ngàn (3/5)
Ta lặng ngẩm /giang sơn ta đổi mới? (3/5)
Đâu những bình minh /cây xanh nắng gội, (4/4)
Tiếng chim ca/giấc ngủ ta tưng bừng (3/5)
Đâu những chiều /lênh láng máu sau rừng (3/5)
Ta đợi /chết mảnh mặt trời gay gắt, (2/6)
Để ta chiếm lấy / riêng phần bí mật? (4/4)
Than ôi!/Thời oanh liệt/nay còn đâu? (2/3/3)
(2)
Xin đừng gọi/ bằng ngôn từ hoa mỹ
Những sông dài/ biển rộng/ những tài nguyên
Tổ quốc tôi,/ vùng quê nghèo lặng lẽ
Trên bản đồ,/ không dấu chấm,/ không tên.
Ở nơi đó,/ đất khô cằn cháy bỏng
Tre còng lưng/ nhẫn nại/ đứng trưa hè
Đất khô nỏ /chân chim mùa nắng hạn
Ngọn gió Lào/ héo hắt /cỏ chân đê.
Ở nơi đó/, mùa trăng về bát ngát
Gió nồm nam/ trong vắt /tiếng sáo diều
Có mái tóc/ xanh hương mười sáu tuổi
Đi suốt đời/ kí ức vẫn mang theo
(3)
Yêu biết mấy,/ những dòng sông bát ngát
Giữa đôi bờ/ dào dạt lúa ngô non
Yêu biết mấy,/ những con đường ca hát
Qua công trường/ mới dựng mái nhà son!
Yêu biết mấy,/những bước đi dáng đứng
Của đời ta/ chập chững buổi dầu tiên
Tập làm chủ,/ tập làm người xây dựng
Dám vươn mình/ cai quàn lại thiên nhiên!
(Tố Hữu, Mùa thu mới)
=> Thơ 8 chữ là: thể thơ mỗi dòng tám chữ, cách ngắt nhịp đa dạng. Bài thơ theo thể này có thể gồm nhiều đoạn, có thể dược chia thành nhiều khổ, số câu không hạn định, cách gieo vần chủ yếu là vần chân (liên tiếp hoặc gián cách).
Xem thêm bài viết khác
- Soạn văn 9 VNEN bài 17: Những đứa trẻ
- So sánh cảnh vật không khí mùa xuân trong 6 câu thơ cuối và bốn câu thơ đầu.
- Hãy nêu nghĩa của các từ được in đậm trong những ví dụ trên.
- Dựa vào những phương châm hội thoại đã học để giải thích vì sao người nói đôi khi phải dùng những cách diễn đạt như:
- Khi gợi tả vẻ đẹp của Thúy Kiều, tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào?
- Sự tinh tế và tài năng của Nguyễn Du thể hiện như thế nào khi khắc họa nỗi niềm thương nhớ của Kiều?
- Từ kết quả của các bài tập trên, em hãy cho biết : Việc không tuân thủ các phương châm hội thoại có thể bắt nguồn từ các nguyên nhân nào?
- Trong mỗi ví dụ sau, phương châm hội thoại nào không được tuân thủ? Lí giải rõ điều đó.
- Phương thức biểu đạt chính cỉa hai đoạn trích trên là gì?...
- Tình cảm sâu nặng và cao đẹp của ông Sáu đối với con đã được thể hiện qua những chi tiết, sự việc nào? Điều đó đã bộc lộ thêm nét đẹp gì trong tâm hồn của người cán bộ cách mạng ấy?
- Phương châm cách thức
- Có thể tạo nên những từ ngữ mới nào trên cơ sở ghép các từ sau: điện thoại, kinh tế, di động, sở hữu, tri thức, đặc khu, trí tuệ? Giải thích nghĩa của những từ ngữ đó.