Bài 9 : Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất (Tiếp theo) – Địa lí 10 trang 35
Trái đất luôn chịu nhiều tác động từ các yếu tố ngoại lực. Do đó trên bề mặt Trái đất luôn diễn ra các quá trình bào mòn, vận chuyển và bồi tụ. Vậy cụ thể của các quá trình đó diễn ra như thế nào, bài học hôm nay chúng ta sẽ đến với bài học ngày hôm nay.
Nội dung bài viết gồm có 2 phần:
- Kiến thức trọng tâm
- Hướng dẫn giải bài tập
A. Kiến thức trọng tâm
2. Quá trình bóc mòn
- Là quá trình các tác nhân ngoại lực (nước chảy, sóng biển, băng hà, gió...) làm các sản phẩm phong hóa rời khỏi vị trí ban đầu của nó.
- Quá trình bóc mòn có nhiều hình thức khác nhau
a. Xâm thực:
- Làm chuyển dời các sản phẩm phong hoá
- Là quá trình bóc mòn do nước chảy, sóng biển, gió, băng hà...
- Do nước chảy tạm thời: Khe, rãnh...
- Do dòng chảy thường xuyên: Sông, suối...
- Xâm thực của sóng biển tạo ra các vịnh, các mũi đất nhô ra biển.
- Địa hình bị biến dạng: giảm độ cao, sạt lở...
b. Thổi mòn:
- Quá trình bóc mòn do gió, thường xảy ra mạnh ở những vùng khí hậu khô hạn.
- Tạo thành những dạng địa hình độc đáo như: nấm đá, cột đá
c. Mài mòn:
- Diễn ra chậm chủ yếu trên bề mặt đất đá.
- Do tác động của nước chảy trên sườn dốc, sóng biển, chuyển động của băng hà tạo dạng địa hình: Vách biển, hàm ếch sóng vỗ, bậc thềm sóng vỗ
3. Qúa trình vận chuyển
- Là sự tiếp tục của quá trình bóc mòn. Là quá trình di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi khác.
- Khoảng cách dịch chuyển phụ thuộc vào động năng của quá trình:
- Vật liệu nhẹ, nhỏ được động năng của ngoại lực cuốn theo.
- Vật liệu lớn, nặng chịu thêm tác động của trọng lực, vật liệu lăn trên bề mặt đất đá
4. Qúa trình bồi tụ
a. Khái niệm
- Là quá trình tích tụ các vật liệu phá vỡ
b. Hình thức
- Tích tụ dần trên đường theo thứ tự giảm dần theo kích thước và trọng lượng
- Tích tụ và phân lớp theo trọng lượng (khi động năng giảm đột ngột).
c. Kết quả
- Tạo nên các dạng địa hình bồi tụ: Bãi bồi, đồng bằng phù sa, cồn cát, bãi biển, thềm bồi tụ…
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Hãy kể tên một số dạng địa hình bồi tụ do nước chảy, do gió và sóng biển mà em biết?
Câu 2: Qúa trình bóc mòn là gì ? Kể tên một số dạng địa hình do quá trình bóc mòn tạo thành?
Câu 3: Phân tích mối quan hệ giữa ba quá trình: Phong hóa, vận chuyển và bồi tụ?
Xem thêm bài viết khác
- Dựa vào các hình 19.1 và 19.2 cùng kiến thức đã học, em hãy cho biết: Thảm thực vật đài nguyên và đất đài nguyên phân bố trong phạm vi những vĩ tuyến nào? Những châu lục nào có chúng? Tại sao?
- Em có nhận xét gì về sự phân bố các cây lương thực chính trên thế giới?
- Bài 24: Phân bố dân cư. Các loại hình quần cư và đô thị hóa
- Trình bày tóm tắt vai trò của từng nhân tố trong quá trình hình thành đất.
- Từ vị trí lớp phủ thổ nhưỡng, hãy cho biết vai trò của lớp phủ thổ nhưỡng đối với hoạt động sản xuất và đời sống con người.
- Bài 17: Thổ nhưỡng quyển. Các nhân tố hình thành thổ nhưỡng
- Bài 9 : Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt trái đất (Tiếp theo) – Địa lí 10 trang 35
- Lấy ví dụ cụ thể về sức ép dân số ở địa phương đối với vấn đề phát triển kinh tế xã hội và tài nguyên môi trường.
- Dựa vào kiến thức đã học, hãy trình bày và giải thích sự phân bố ngành chăn nuôi của nước ta?
- Dựa vào hình 19.11 và kiến thức đã học, em hãy cho biết sườn Tây dãy Cap – ca từ chân núi lên đỉnh có những vành đai thực vật và đất nào?
- Hãy chứng minh vai trò chủ đạo của công nghiệp trong nền kinh tế quốc dân
- Hãy nêu đặc điểm phân bố dân cư trên thế giới hiện nay. Những nhân tố ảnh hưởng đến sự phân bố đó.