Giải Bài 2: Hai đường thẳng vuông góc
Các đường thẳng có quan hệ vuông góc với nhau như thế nào trong không gian. Để biết chi tiết, KhoaHoc xin chia sẻ với các bạn bài: Hai đường thẳng vuông góc. Với kiến thức trọng tâm và các bài tập có lời giải chi tiết, hi vọng rằng đây sẽ là tài liệu giúp các em học tập tốt hơn.
A. TÓM TẮT KIẾN THỨC
I. TÍCH VÔ HƯỚNG CỦA HAI VECTO TRONG KHÔNG GIAN
1. Góc giữa hai vecto trong không gian
Định nghĩa: Trong không gian, cho
và $\overrightarrow{v}$ là hai vecto khác vecto- không. Lấy một điểm A bất kì, gọi B và C là hai điểm sao cho $\overrightarrow{AB}=\overrightarrow{u},\overrightarrow{AC}=\overrightarrow{v}$. Khi đó ta gọi góc $\widehat{BAC}$ $(0^0\leq \widehat{BAC}\leq 180^0)$ là góc giữa hai vecto
và $\overrightarrow{v}$ trong không gian, kí hiệu là: $\left ( \overrightarrow{u},\overrightarrow{v} \right )$ (Hình 3.11)

2. Tích vô hướng của hai vecto trong không gian
Định nghĩa: Trong không gian, cho
và $\overrightarrow{v}$ là hai vecto khác vecto- không. Tích vô hướng của hai vecto
và $\overrightarrow{v}$ là một số, kí hiệu là: $\overrightarrow{u}.\overrightarrow{v}$, được xác định bởi công thức sau:
![]()
II. VECTO CHỈ PHƯƠNG CỦA ĐƯỜNG THẲNG
1. Định nghĩa
Vecto
khác vecto- không được gọi là vecto chỉ phương của đường thẳng $d$ nếu giá của vecto
song song hoặc trùng với đường thẳng $d$.

2. Nhận xét
a) Nếu
là vecto chỉ phương của đường thẳng $d$ thì vecto $k\overrightarrow{a}$ với $k\neq 0$ cùng là vecto chỉ phương của $d$.
b) Một đường thẳng
trong không gian hoàn toàn được xác định nếu biết một điểm $A$ thuộc
và một vecto chỉ phương $\overrightarrow{a}$ của nó.
c) Hai đường thẳng song song với nhau khi và chỉ khi chúng là hai đường thẳng phân biệt và có hai vecto chỉ phương cùng phương.
III. GÓC GIỮA HAI ĐƯỜNG THẲNG TRONG KHÔNG GIAN
1. Định nghĩa
Góc giữa hai đường thẳng
và $b$ trong không gian là góc giữa hai đường thẳng $a'$ và $b'$ cùng đi qua một điểm và lần lượt song song với
và $b$.

2. Nhận xét
a) Để xác định góc giữa hai đường thẳng
và $b$ ta có thể lấy điểm $O$ thuộc một trong hai đường thẳng đó rồi vẽ đường thẳng qua $O$ và song song với đường thẳng còn lại.
b) Nếu
là vecto chỉ phương của đường thẳng $a$ và $\overrightarrow{v}$ là vecto chỉ phương của đường thẳng $b$ và $\left ( \overrightarrow{u},\overrightarrow{v} \right )=\alpha $ thì góc giữa hai đường thẳng $a$ và $b$ bằng $\alpha $ nếu $0^0\leq \alpha \leq 90^0$ và bằng $180^0-\alpha $ nếu $90^0\leq \alpha \leq 180^0$.
Nếu
và $b$ song song với nhau thì góc giữa chúng bằng $0^0$.
IV. HAI ĐƯỜNG THẲNG VUÔNG GÓC
1. Định nghĩa
Hai đường thẳng được gọi là vuông góc với nhau nếu góc giữa chúng bằng
.
2. Nhận xét
a) Nếu
là vecto chỉ phương của đường thẳng $a$ và $\overrightarrow{v}$ là vecto chỉ phương của đường thẳng $b$ thì;
![]()
b) Cho hai đường thẳng song song. Nếu một đường thẳng vuông góc với một trong hai đường thẳng đã cho thì vuông góc với đường thẳng còn lại.
c) Hai đường thẳng vuông góc với nhau có thể cắt nhau hoặc chéo nhau.
B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI
Kiến thức thú vị
Câu 1: Trang 97 - SGK Hình học 11
Cho hình lập phương
. Hãy xác định góc giữa các cặp vectơ sau đây:
a)
và \(\overrightarrow{EG};\)
b)
và \(\overrightarrow{EG};\)
c)
và \(\overrightarrow{DH}.\)
Câu 2: Trang 97 - SGK Hình học 11
Cho hình tứ diện
.
a) Chứng minh rằng: ![]()
b) Từ đẳng thức trên hãy suy ra rằng nếu tứ diện
có \(AB ⊥ CD\) và \(AC ⊥ DB\) thì \(AD ⊥ BC\).
Câu 3: Trang 97 - SGK Hình học 11
a) Trong không gian nếu hai đường thẳng a và b cùng vuông góc với đường thẳng c thì a và b có song song với nhau không?
b) Trong không gian nếu đường thẳng a vuông góc với đường thẳng b và đường thẳng b vuông góc với đường thẳng c thì a có vuông góc với c không?
Câu 4: Trang 98 - SGK Hình học 11
Trong không gian cho hai tam giác đều
và \(ABC'\) có chung cạnh \(AB\) và nằm trong hai mặt phẳng khác nhau. Gọi \(M, N, P, Q\) lần lượt là trung điểm của các cạnh \(AC, CB, B'C, C'A,\) Chứng minh rắng:
a)
;
b) Tứ giác
là hình chữ nhật.
Câu 5: Trang 98 - SGK Hình học 11
Cho hình chóp tam giác
có \(SA = SB = SC\) và có \(\widehat{ABC}= \widehat{BSC}=\widehat{CSA}.\) Chứng minh rằng \(SA ⊥ BC, SB ⊥ AC, SC ⊥ AB\).
Câu 6: Trang 98 - SGK Hình học 11
Trong không gian cho hai hình vuông
và \(ABC'D'\) có chung cạnh \(AB\) và nằm trong hai mặt phẳng khác nhau, lần lượt có tâm \(O\) và \(O'\). Chứng minh rằng \(AB ⊥ OO'\) và tứ giác \(CDD'C'\) là hình chữ nhật.
Câu 7: Trang 98 - SGK Hình học 11
Cho
là diện tích tam giác \(ABC\). Chứng minh rằng:

Câu 8: Trang 98 - SGK Hình học 11
Cho tứ diện
có \(AB = AC = AD\) và \(\widehat{BAC}=\widehat{BAD}=60^{0}.\) Chứng minh rằng:
a)
;
b) Nếu
lần lượt là trung điểm của \(AB\) và \(CD\) thì \(MN ⊥ AB\) và \(MN ⊥ CD\).
=> Trắc nghiệm Hình học 11: bài 2: Hai đường thẳng vuông góc